بررسی تاثیر ارتفاع از سطح دریا بر خصوصیات فیزیکی بذر درختان بنه (مطالعه موردی: ذخیره گاه سوستان در استان آذر بایجان غربی)

تولید بذر یکی از کلیدی‌ترین عوامل در تجدید حیات دانه‌زاد گیاهان ودرختان است و در امر احیاء، توسعه جنگل ها، جنگل کاری ها و مخصوصا تولید نهال در نهالستانها کاربرد فراوان دارد. بنابراین انتخاب بذرهای با کیفیت و رسیده و دارای شکل فیزیکی مناسب، اهمیت زیادی دارد. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر عامل ارتفاع از سطح دریا بر خصوصیات فیزیکی بذر بنه در ذخیره گاه سوستان که یکی از چهار ذخیره گاه بنه در استان آذربایجان غربی است به اجرا در آمد. ذخیره گاه مورد نظر به 4 کلاسه ارتفاعی شامل 1515، 1615، 1715و 1815 متر ارتفاع از سطح دریا تقسیم شد. همچنین مساحت ذخیره گاه در جهت افزایش ارتفاع به قطعات نمونه یک هکتاری (100متر *100متر) تقسیم شده و در هر قطعه نمونه تعداد سه پایه بذرده شامل قطورترین، کم قطر ترین و یک قطر میانه انتخاب شد (عامل شیب، جهت و خاک یکسان سازی شد) در مجموع تعداد 60 درخت انتخاب و از هر پایه تعداد 5 خوشه بطور تصادفی در جهات شمالی، جنوبی، شرقی، غربی و مرکز تاج جمع آوری و مشخصه های فیزیکی بذرشامل: طول خوشه،‌ تعداد میوه در خوشه، طول میوه، عرض میوه ، وزن میوه، وزن دانه و درصد پوکی بذر در هر طبقه ارتفاعی بررسی شد. داده ها به کمک نرم افزارهای excel وspss آنالیز و مقایسه میانگین‌ها و تجزیه واریانس به‌ کمک آزمونf و آزمون مقایسه ای چندگانه دانکن و آزمون کروسکال والیس انجام شد. نتایج نشان داد همه صفات به‌جز درصد پوکی بذر، در ارتفاعات مختلف از سطح دریا دارای اختلاف معنی دار در سطح اعتماد 99 درصد هستند. طول خوشه و تعداد میوه در خوشه با افز ایش ارتفاع افزایش نشان داد، طول، عرض و وزن میوه با افزایش ارتفاع روند نامنظم داشت. بیشترین طول و وزن میوه در ارتفاع 1715 و کمترین مقدار آنها در ارتفاع 1615 متر دیده شد. وزن بذربا افزایش ارتفاع روند افزایشی نشان داد. درصد پوکی بذر در ارتفاعات میانی حوزه دارای پایینترین مقدار بود.

investigation of the effect of above sea level on the physical properties of pistacia atlantica seedscase study of sustan reserves in west azerbaijan province

seed production is one of the key factors in the seed regeneration of plants and trees and is widely used in regeneration, forest development, afforestation and especially seedling production in nurseries. therefore, it is very important to select quality and ripe seeds with suitable physical shape. the aim of this study was to investigate the effect of altitude factor on the physical properties of pistacia seeds in sustan reserve, which is one of the four pistacia reserves in west azerbaijan province. the reserve was divided into 4 altitude classes including 1515, 1615, 1715and 1815 meters above sea level. also, in order to increase the altitude, the reserve area was divided into one hectare sample plots (100 m * 100 m) in each sample piece, three seed giving trees including the diameter, the smallest diameter and a medium diameter were selected (slope, direction and soil factor were equalized). a total of 60 trees were selected and 5 clusters from each tree were randomly collected in the north, south, east, west and center of the crown and the physical characteristics of the seeds included: cluster length, ‌ number of fruits per cluster, fruit length, fruit width, fruit weight, grain weight and seedlessness percentage in each altitude class were evaluated. data were analyzed using excel and spss software and the means were compared and the analysis of variance was performed using f test, duncan multiple comparison test and kruskal wallis test. the results showed that all traits except the percentage of seedless at different altitudes above s