ارزیابی تنش آللوپاتیک بقایای اویارسلام (cyperus esculentus) بر برخی از علف‌های هرز مهاجم

پدیده آللوپاتی به‌علت ایجاد ترکیبات فعال زیستی به‌وسیله گیاهان و یا بقایای به‌جا مانده از آن‌ها ایجاد می‌گردد که بر جوانه‌زنی، رشد و توسعه‌ی افراد همان گونه یا گونه‌های دیگر اثر می‌گذارد. بدین منظور، آزمایشی با هدف ارزیابی تنش آللوپاتیک حاصل از مقادیر مختلف بقایای علف‌هرز اویارسلام (0، 12، 24، 36 و 48 گرم در سه کیلوگرم خاک لوم) بر خصوصیات جوانه‌زنی و مورفوفیزیولوژیکی علف‌های ‌هرز مهاجم نیلوفرپیچ و خربز‌ه‌وحشی انجام شد. این تحقیق به‌صورت دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار  در سه تکرار انجام شد. مطابق نتایج، شدت اثرات آللوپاتیک اویارسلام بر دو علف‌هرز نیلوفرپیچ و خربزه‌وحشی بسته به مقادیر بقایا در خاک کاهشی و معنی‌دار بود. به‌طوری‌که صفاتی نظیر درصد و نرخ جوانه‌زنی، سطح‌ برگ، وزن تر و خشک ریشه، ساقه و برگ به‌علاوه محتوای رنگیزه‌های کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئیدها در نیلوفرپیج بیشتر تحت تاثیر ترکیبات دگرآسیب مقادیر مختلف بقایا در مقایسه با شاهد قرار گرفت. بررسی روند تغییرات محتوای پرولین و فعالیت آنزیم کاتالاز در نیلوفرپیچ و خربزه‌وحشی نیز بیانگر افزایش این مشخصه‌ها با افزایش مقادیر بقایای اویارسلام بود. پایین‌تر بودن رنگیزه‌های فتوسنتزی و کاهش شدیدتر مولفه‌های جوانه‌زنی و رشدی در نیلوفرپیچ در مقایسه با خربزه‌وحشی می‌تواند گواهی بر حساسیت بیشتر این گونه در حضور مواد آللوپاتیک اویارسلام باشد. علف‌هرز اویارسلام با توجه به زیتوده بالای آن در مزارع و اثبات اثر آللوپاتیک آن، می‌تواند کاندیدی برای تولید علف‌کش‌ها با منشاء زیستی باشد.

Evaluation of allelopathic stress of Cyperus esculentus remains on some invasive weeds

Due to the plant production of biological active compounds, allelopathy is formed from plants or their remnants. This has some effects on germination, growth and development of the same species or other species. For this purpose, an experiment was conducted to evaluate the allelopathic stress of different amounts of Cyperus esculentus weed remains (0, 12, 24, 36 and 48 g per 3 Kg loamy soil) on germination and morphophysiological characteristics of aggressive weeds of Ipomoea tricolor and Cucumis melo. This experiment was done in the form of two seprated experiments in a completely randomized design with five treatments and three replications in the pot condition. Findings showed that the intensity of allelopathic effects of C. esculentus on two weeds of I. tricolor and C. melo was decrasing and significant based on the amount of residue of C. esculentus in the soil. So that traits such as rate and germination percentage, leaf area, fresh and dry weight of root, stem, leaf and also the content of chlorophyll a, b, total and carotenoids in I. tricolor more affected under allelopathic compounds of different plant residues of C. esculentus as compared to control. Studing the trend of changes in proline content and catalase activity in I. tricolor and C. melo also indicates some characteristics such as increasing values of C. esculentus remnants. Lower photosynthetic pigments and more severe reduction of germination and growth traits in I. tricolor as compared to C. melo can be testify to the greater sensitivity of these species in the presence of allelopathic substances of C. esculentus. Due to the high biomass on farms, its proved allelopathic effect C. esculentus can be a candidate for the production of biological derived herbicides.