اثر تیمارهای مقاوم‌سازی بر تحمل به تنش سرما در نشا خیار

تنش سرمایی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد و نمو گیاهان مناطق گرمسیری مانند خیار در اوایل فصل رشد می‌باشد. در این تحقیق امکان مقاوم‌سازی به سرما در نشا خیار با پیش تیمار دمایی و خشکی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل با دو فاکتور ارقام خیار (سوپر دامینوس و سوپر استار) و پنج تیمار مقاوم‌سازی (شاهد، دمای 10 و 15 درجه سانتی‌گراد) و تنش خشکی با استفاده از 10 و 20 درصد پلی‌اتیلن گلیکول در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. پس از اعمال تیمارهای مقاوم‌سازی و فرصت 48 ساعته بازیابی، نشاها در دمای 3 درجه سانتی‌گراد به مدت 6 روز و هر روز 6 ساعت قرار گرفتند. نتایج نشان داد که مقاوم‌سازی سبب افزایش رشد نشا در شرایط تنش سرمایی شد. همچنین تیمار مقاوم‌سازی میزان کلروفیل، نسبت کلروفیل a/b، رطوبت نسبی، پرولین و پراکسید هیدروژن نشاها را افزایش و میزان نشت یونی را کاهش دادند. در بیشتر صفات مورد ارزیابی اختلاف آماری معنی‌داری بین ارقام مشاهده نشد. بیشترین تحمل سرمایی در پیش تیمار 10 و 20 درصد peg به دست آمد. به‌طورکلی نتایج این تحقیق نشان داد که اعمال پیش تیمار مقاوم‌سازی با تنش سرمایی و تنش خشکی می‌تواند آثار سوء تنش سرمایی بر نشا خیار را کاهش دهد.

Effect of hardening treatments on chilling stress tolerance of cucumber seedlings

Chilling stress is major limiting factor on growth and development of tropical crops like cucumber in early of growing season. In this research, the possibility of chilling hardening of cucumber seedlings was investigated through pretreatment of drought and temperature. The factorial experiment was consisted of two factors including cucumber cultivars (i.e. Super dominos and Super star) and hardening treatments (control, 10 °C, and 15 °C as well as 10% and 20% PEG) based on CRD in three replications in 2017. After applying treatments and providing them 48 h opportunity to be recovered, the seedlings were subjected to 3 °C for a six days period and 6 h for each day. The results showed that hardening increased cucumber growth under chilling stress. Hardening treatments improved seedlings’ chlorophyll content, chlorophyll a/b ratio, relative water content, proline accumulation, and hydrogen peroxide while reducing electrolyte leakage content. It was not observed a significant difference between cultivars in terms of measured traits. The highest chilling tolerance was obtained by 10 and 20% PEG. Overall, the results of this experiment showed that employing drought and temperature pretreatments are able to mitigate the harmful effects of chilling on cucumber seedlings.