بررسی پاسخ های دفاعی گیاهچه های آویشن (.thymus vulgaris l) تحت تنش خشکی در شرایط این ویترو

آویشن (thymus vulgaris) گیاهی از تیره نعناعیان، دارای خواص متعدد دارویی، آنتی اکسیدانی و تغذیه ای است. رشد، تولیدات گیاهی و فعالیت های آنتی اکسیدانی گیاه تحت تاثیر بسیاری از عوامل محیطی از جمله خشکی تغییر می یابد. از اینرو، آزمایشی به منظور بررسی تاثیرات تنش خشکی بر رشد، انباشت متابولیت های سازگار و فعالیت های آنتی اکسیدانی گیاه آویشن، به صورت کنترل شده تحت شرایط کشت درون شیشه ای انجام گرفت. گیاهچه های آویشن به مدت 14 روز در محیط کشت ms شامل غلظت های 0، 2 و 4% مانیتول و سوربیتول به طور جداگانه، کشت داده شدند. سوربیتول و مانیتول هر دو باعث کاهش معنی دار پارامترهای رشد، رنگیز ه های فتوسنتزی، افزایش محتوای پروتئین، متابولیت های ثانویه و افزایش فعالیت آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز شدند. در مقایسه با شاهد، هر دو تیمار باعث کاهش در فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز شدند در حالیکه بین شاهد و تیمار 2% تفاوت معنی داری مشاهده نشد. همچنین ﻧﺘﺎﻳﺞ نشان داد ﻛﻪ انباشت متابولیت های سازگار، پرولین و ﻣﺤﺘﻮای ﻗﻨﺪﻫﺎی اﺣﻴﺎﻛﻨﻨﺪه موجود در برگ و ریشه، ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻏﻠﻈﺖ عوامل تنش زا در ﻣﺤﻴﻂ به ﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲ داری اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد. افزایش اسمولیت هایی سازگار، متابولیت های ثانویه و افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت را می توان واکنش های تدافعی این گیاه در مقابل تنش خشکی در نظرگرفت.

Investigation of defensive responses of Thymus vulgaris L. seedlings to drought stress under in vitro conditions

Thymus vulgaris is a plant of the Lamiaceae family, with numerous medicinal, antioxidant and nutritional properties. Growth and crop productivity and antioxidant activities of the plant are affected by many environmental factors such as drought. Therefore, a controlled experiment under in vitro conditions was conducted to evaluate the effects of drought stress on growth, accumulation of compatible metabolites and antioxidant activity of thyme seedlings. Seedlings of thyme were cultured in MS medium containing 0, 2 and 4% sorbitol and mannitol for 14 days. Both sorbitol and mannitol were found to reduce the growth parameters, photosynthetic pigments but increased the proteine, secondary metabolites and catalase and ascorbate peroxidase activity. Compared to the control, both treatments led to a significant decrease in superoxide dismutase activity at 4% while no significant differences were observed between control and mild stress (2%). Moreover, the results indicated that the accumulation of compatible metabolites, proline and the reducing sugar contents in leaves and roots, increased significantly with increasing drought concentration in the culture media. Increased compatible metabolites, secondary metabolites and antioxidant enzymesactivities could consider as a defensive reaction of thyme against drought stress.