التقاط، ویژگی ها و پیامدها

اگر فهم دینی، بدون معیار و مرجع متین و قابل اعتمادی باشد، هرگونه تفسیر و تعبیر به حوزه ی دین شناسی وارد می شود و مقوله ی التقاط از همین مجرا روی می نماید.التقـاط، درآمیختـن چیزی به چیز دیگر است و التقاط دینی، درآمیختن آموزه های غیردینی با آموزه های بلند دینی است که در نتیجه، جوهره ی دین اصیل تجزیه خواهد شد و چیزی دیگر، معیار سنجش دین واقع خواهد شد و تفاسیر مغایر با دین، به میدانی تجویزی وارد خواهد گردید. حقیقت امر این است که دین گرایی اصیل با دین گرایی التقاطی، تقابلی ماهوی دارد.دو نمونه از التقاط را می توان التقاط لیبرالی و مارکسیستی دانست، که در فاصله ی دهه های گوناگونی با مفاهیم و آموزه های دینی التقاط یافته اند و دو خط التقاطی را به عنوان دو شاخصه ی فکری در ایران به وجود آورده اند که پیامدهای آن، در حوزه های معرفتی، اخلاقی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و... انحرافات عمده ای را سبب گشت.مهم ترین پیامد و نتیجه ای که این مقوله در تداوم تاریخ اش نشان داده ظهور پدیده ی سکولاریزم در داخل و بدنه ی جامعه ی اسلامی بود، که نتایج نامیمونی را در این حوزه، از خود بر جای نهاد. به محاق کشاندن دین، افزایش التقاط و امتزاج در آموزه های دینی، حذف سیاست و حکومت از اندام دیـن، عرفـی اندیشی فهم دینی و نفی اجتهاد مصطلح، امتزاج و اختلاط آموزه های دینی با نگره ای سکولاریستی و دنیوی سازی آموزه های دینی، از قبیل مفاهیم اخلاق دینی، حقوق دینی، و نیز محدود سازی آموزه ها و حداقلی نمودن آموزه های دینی، و نفوذ تساهل و تسامح در اندیشه های دینی، از جمله تغییراتی بود که در گرایش های دینی و فهم آن حاصل گردید. نتایج این روند، رواج اباحی گری در عقیده و رفتار برخی از مسلمانان بود، که البته روح حاکم بر نگره های سکولاریستی در فضای جوامع دینی، به نوعی شکل یافت که خود داستان غم باری بود که حاکمیت تفکر لیبرالی و استعماری را بر جوامع اسلامی متجلی نمود. بنابر این سکولاریزم، یک نشانه برای عقب نشینی در حوزه ی دین گرایی هم شمرده شده و این روند، زیر بنای تغییرات دنیوی گرایانه در همه ی عرصه ها و ساحت ها گردید.