گونه های مختلف نفاق

آن چه نگارنده در این نوشتار در صدد روشن شدن آن است، مشخص شدن گونه هـای مختلف نفاق است. البته برملا ساختـن آسیـب های وارده، و یا ریشه کاوی پدیداری آنها مسایل دیگر و خارج از چارچوب ماموریت این بحث می باشند. نویسنده به روش توصیفی توانسته است نقشه ی فضایی از قلمرو مساله ی نفاق را به تصویر بکشاند و اشاره ای گذرا به برخی از نمودهای سیاسی و اعتقادی آن در جامعه ی معاصر ایرانی نیز داشته باشد. نفاق از دید نگارنده تنها یک بحث دینی صرف نیست؛ هر چند در جامعه ای همچون ایران که نوع حکومت آن دینی و فرهنگ ملی آن نیز دینی است، نفاق در هر چهره و ماهیتی هم که رخ بنماید وجهه ی عمومی آن دینی خواهد بود.