شناخت و بررسی عوامل موثر بر پدیده گرد و غبار در غرب ایران

گرد و غبار یکی از پدیده های مخرب اقلیمی است که سالانه خسارات فراوانی را به محیط زیست، جاده ها، ساختمان ها و هوای شهرها وارد می نماید. استان های غربی از مکان های مساعد برای رخداد مکرر پدیده‌ی گرد و غبار در کشور ایران محسوب می شود. برای انجام این تحقیق از داده های دید افقی و گزارش پدیده‌ی گرد و غبار ایستگاه های مختلف هواشناسی استان های غربی استفاده گردید. بعد از مشخص شدن روزهای همراه با غبار و طبقه بندی آنها، اقدام به استخراج نقشه های سطوح مختلف از مرکز بین المللی هواشناسی noaa شد. در نهایت نقشه ها و داده های غبار سطح منطقه آنالیز گردید. نتایج نشان داد که کاهش شدید رطوبت خاک بر اثر کاهش شدید بارش در دهه‌ی گذشته به ویژه در شمال خاورمیانه که منطقه‌ی تغذیه رودهای بزرگ بین النهرین می باشد و نیز افزایش فرکانس عبور امواج کوتاه و سریع با مولفه‌ی باد مداری قوی از دلایل اصلی وقوع توفان های منطقه هستند. به نظر می رسد تقویت پر فشار جنب حاره ای روی عربستان و همزمان گسترش و باز شدن خطوط 588 دکامتر باعث افزایش سرعت امواج کوتاه سطوح میانی و کاهش فرارفت رطوبتی از سطوح بالای عرض های جنوبی به منطقه مورد مطالعه می گردد. این سازوکار همچنین سبب کاهش عمق فرود مدیترانه ای و نیز باعث تشدید شرایط باد مداری و تضعیف جریانات نصف النهاری شده است. همچنین با ضعیف شدن فرود مدیترانه ای و جا بجایی آن به سمت عرض های بالاتر و بالا آمدن مرکز پرارتفاع جنب حاره می تواند دلیل دیگری بر جابجایی منشا غبار به سمت شمال باشد.