مروری بر نظریه‌های سالمندی و بازتاب آن در ویژگی‌های معماری منظر اقامتگاه‌های سالمندان

چکیدهانسان به‌عنوان بخشی از طبیعت، دارای آغاز، اوج و درنهایت زوال است. با توجه به افزایش جمعیت سالمندان و پدیده‌ی پیری جمعیت، شناخت راهکارهای کیفیت‌بخشی به زندگی قشر وسیع سالمند، امری ضروری به نظر می‌رسد. یکی از راهکارهای کیفیت‌بخشی به زندگی سالمندان، بهره‌گیری از منظر مناسب طبیعی در فضای اقامتی آن‌ها است. لذا ضمن شناخت نظریه‌های رایج سالمندی و جمع‌بندی این نظریات، پژوهش حاضر سعی بر شناخت نیازهای سالمندان و ارائه‌ی منظری با شاخصه‌های متناسب با نیازهای جسمی، روانی و اجتماعی آنان دارد. در پژوهش حاضر، برای جمع‌آوری اطلاعات از روش مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی استفاده‌شده و با تکیه‌بر نظریه‌های مطرح عمومی سالمندی هم چون نظریه های مبتنی بر نگرش متمرکز بر سالمند، غلبه اجتماع بر رفتار سالمند، نگرش تعاملی سالمند و اجتماع و نگرش تکریم سالمند توسط اجتماع سعی بر انتخاب طرح‌ عملیاتی منظر سازی مناسب اقامتگاه های سالمندی بر اساس نظریه ی جامع تر شد. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از تطبیق نگرش تکریم سالمند متناسب با آموزه‌های دین اسلام است. همچنین گزینه‌ی منظرسازی کاربردی بصری با شاخصه‌هایی نظیر احساسی(محرک احساس، عدم ورود عوامل تنش‌زا، حس آسودگی کاربر)، کاربردی(نظر کاربر، سهولت جابجایی، رفع احتیاج کاربر، قابلیت ادراک، ایجاد حس خودآگاهی) برای منظرسازی در اقامتگاه‌های سالمندی متناسب با نیازهای آنان و ارزش های ارائه شده در نگرش تکریمی سالمندان می‌باشد.

A Review of Aging Theories and its Reflection in the Landscape Architectural Features of Nursing Homes

Abstract Human as a part of nature, has a beginning, a peak and finally a decline. Considering the increase in the elderly population and the phenomenon of population aging, it seems necessary to know the qualitative strategies for improving the lives of the large group of the elderly. One of the solutions to improve the elderly’s life quality is to take advantage of the appropriate natural landscape in their living space. While recognizing the common theories of aging and summarizing these theories, the present study tries to identify the needs of the elderly and provide a perspective with characteristics appropriate to their physical, psychological and social needs. In the present study, the methods of library studies and documents were used to collect the information and based on popular theories of old age such as theories based on the attitude focused on the elderly, the dominance of society over the behavior of the elderly, the interactive attitude of the elderly and society and the attitude of honoring the elderly. The community tried to select a suitable action plan for landscaping nursing homes based on a more comprehensive theory. The results of the study indicated the application of the attitude of respecting the elderly in accordance with the teachings of Islam. Also, the option of appliedvisual landscaping with features such as emotional (emotional stimulus, absence of stressors, user comfort), functional (user opinion, ease of movement, user needs, perception, creating a sense of selfawareness) for landscaping in nursing homes appropriate to their needs and values ​​were presented in the respectful attitude of the elderly.