بررسی عملکرد روش تحلیل عامل آشیان بوم شناختی در مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه گراز (Sus Scrofa, Linnaeus, 1758) در پناهگاه حیات‌وحش جاسب اراک

وجود اطلاعات مربوط به پراکنش جغرافیایی و انتخاب زیستگاه، هسته مرکزی حفاظت و مدیریت گونه های تهدید شده است. تجزیه و تخریب زیستگاه از تهدیدات مهم تنوع زیستی محسوب می شود. بدین منظور، آگاهی از نیاز های زیستی و شناسایی زیستگاه مطلوب گراز نقش مهمی در اتخاذ شیوه های مدیریتی گونه و زیستگاه دارد. هدف از مطالعه حاضر، مدلسازی مطلوبیت زیستگاه گراز در پناهگاه حیات وحش جاسب و تعیین مهم ترین فاکتور های محیطی موثر بر انتخاب زیستگاه گونه می باشد. مطالعه حاضر در یک دوره یک ساله در 4 فصل مختلف سال صورت گرفته است. بدین منظور، از مدل تحلیل عامل آشیان بوم شناختی (enfa) و نرم افزار بایومپر استفاده شد. لایه های اطلاعاتی به کار برده شده به عنوان متغیر های موثر بر روی حضور گونه شامل شیب، جهت، ارتفاع، فاصله از چشمه، فاصله از روستا، فاصله از قنات، فاصله از جاده، شاخص پوشش گیاهی، تیپ پوشش گیاهی، کاربری اراضی و فاصله تا توسعه انسانی، بوده است.نتایج حاصل از تحلیل عامل آشیان بوم شناختی نشان داد، مقادیر شاخص بویس برای الگوریتم میانگین میانه، میانگین هندسی فاصله، میانگین هارمونیک و حداقل فاصله در طول چهار فصل (بهار، تابستان، پاییز و زمستان) و بازه یک ساله کم است. بر اساس مقادیر شاخص بویس می توان نتیجه گیری کرد، صحت نقشه های تولیدی چندان مناسب نمی باشد. دلیل این امر بالا بودن واریانس مدل می باشد که نشان دهنده پایین بودن دقت مدل و قدرت پیش بینی پایین مدل است. بنابراین، مدل تحلیل عامل آشیان بوم شناختی برای زیستگاه های با کیفیت پایین و مقیاس کم، قابلیت کمتری دارد. از این رو تحلیل عامل آشیان بوم شناختی روش مناسبی به منظور مطالعه زیستگاه انتخابی گراز در پناهگاه حیات وحش جاسب نمی باشد.لذا شناسایی توزیع و پراکندگی گونه گراز در پناهگاه حیات وحش جاسب به عنوان یک راهگشا، برای مدیران و کارشناسان محیط زیست و کشاورزان به منظور رسیدن به یک تصمیم مدیریتی کار آمد جهت کاهش تضاد و همچنین شناسایی مناطقی که ریسک خسارت در آن ها بالاست و باید در اولویت حفاظتی باشند، نقش دارد.

Evaluation Ecological Niche Factor Analysis in Modeling Suitability Habitat of Boar (Sus scrofa, Linnaeus, 1758) in Arak Jassib Wildlife

The information about the geographical distribution and habitat selection is the core of the conservation and management of threatened species. Habitat destruction is one of the major threats to biodiversity. Therefore, knowledge of the need for biological and identify favorable habitats for wild boar have very important role in the way of habitat species management. This study is going to model the habitat of wild boar in Jassib wildlife sanctuary and determine the most important environmental factors affecting the choice of specieshabitat. The provided survey has conducted in oneyear period in four different seasons of the year. So Ecological Niche Factor Analysis (ENFA) and software Bayvmpr was used. Information layers used as effective variables on the species consisted of, slope, aspect, elevation, distance from the source, the distance from the village, away from canals, roads, vegetation index, vegetation type, land use and distance to human development, respectively. The results of the analysis showed that ecological niche factor, Boyce index values for average algorithm median, mean geometric distance, the harmonic mean and minimum distance during four seasons (spring, summer, autumn and winter) and a oneyear period is not really enough. Boyce can be concluded based on index values; the accuracy is not very good production. The reason for this variance is high, indicating low precision and low predictive power of the model. Based on index values of Boyce it can be concluded that the accuracy production is not very good. The reason is for the higher variance which indicating lower precision predictive power of the model. Thus, ecological niche factor analysis model is less functional due to low quality and smallscale habitats. The ecological niche factor analysis is not a good way to study the habitat of Jassib hogs Wildlife. Therefore, identification of species distribution and dispersion of wild boar in Jassib wildlife sanctuary have paly important role as a facilitator for executives and environmental experts and farmers in order to achieve an efficient management to reduce conflict as well as identify areas that are at high risk damage and their protection must be in a priority as well.