اندازه گیری مقدار فلزات کمیاب(zn, fe, cu) و سمی(pb, cd, ni) در صمغ درخت ارژن (amygdalus haussknechtii) در جنگل های غرب ایران

با توجه به اهمیت استفاده از مواد گیاهی مانند صمغ درختان در صنایع، کنترل کیفیت این مواد جهت تضمین سلامت زندگی بشر و جلوگیری از آلودگیهای محیطی ضروری است. صمغ ها نقش پایدارکننده، امولسیون کننده و بهبود دهنده بافت در مواد غذایی و دارویی را ایفا می کنند. صمغ خوراکی تراویده از درخت ارژن، حاوی برخی فلزات ضروری (روی، آهن و مس) و سمی (سرب، کادمیوم و نیکل) است. در این تحقیق، غلظت فلزات ضروی نظیر روی، آهن و مس و فلزات سمی نظیر سرب، کادمیوم و نیکل در صمغ تراوش شده از درخت ارژن که در سه منطقه (منطقه های ایلام، لرستان و فارس) رویش دارد، اندازه‌گیری شد.در این پژوهش، غلظت فلزات ضروری و سمی در صمغ درخت ارژن، برمبنای روش هضم تر(هضم در اسید)به کمک امواج فراصوت و دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. نمونه های صمغ، پس از خاکستر شدن و هضم در هیدروکلریک اسید، بمدت ده دقیقه در حمام اولتراسونیک ( امواج فراصوت) در دمای °c 40 قرار گرفتند. بر اساس اندازه گیریهای مربوط به نمونه های سه منطقه، بیشترین غلظت به فلز آهن تعلق دارد. بر اساس آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و بدنبال آن، تست t، بین غلظت فلزات سمی و ضروری در سه منطقه تفاوت معنی داری وجود دارد(p<0.05).غلظت بالای فلز سرب و برخی فلزات ضروری در نمونه های صمغ می تواند به دلیل تجمع بالای این فلزات در خاک باشد. بنابراین پایش مستمر مقدار فلزات سمی و ضروری در مواد خوراکی، در کاهش خطرات محیطی تهدید کننده سلامت انسان  نقش مهمی دارد.

Determination of the Amount of Rare Metals (Zn, Fe, Cu) and Toxic (Pb, Cd, Ni) in Gum of Amygdalus Haussknechtii (Arjan) in Western Jungles of Iran

Due to the importance of using plant materials such as tree gum in industry, quality control of these materials is necessary to ensure human health and prevent environmental pollution. Gums play a stabilizing, emulsifying and tissueimproving role in food and medicine. Edible gum extracted from Amygdalus Haussknechtii (Arjan) tree contains some essential metals (zinc, iron and copper) and toxic (lead, cadmium and nickel). In this study, the concentrations of essential metals such as zinc, iron and copper and toxic metals such as lead, cadmium and nickel in the gum exuded from the Arjan tree that grows in three regions (Ilam, Lorestan and Fars) were measured.In this study, the concentration of essential and toxic metals in Arjan tree gum was measured based on wet digestion method (acid digestion) using ultrasound and atomic absorption spectrometer. The gums samples, after being ashed and digested in hydrochloric acid, were placed in an ultrasonic bath (ultrasound) at 40 ° C for ten minutes. According to the measurements of the samples from the three regions, the highest concentration belongs to iron metal. Based on oneway analysis of variance and subsequent ttest, there is a significant difference between the concentrations of toxic and essential metals in the three regions (P <0.05).High concentration of lead and some essential metals in gum samples could exist due to high accumulation of this metal in soil. Therefore, continues monitoring of toxic and essential metals in edible materials of farmlands plays an important role in reducing the environmental risks threating human health.