مناسب‌ترین روش نمونه‌برداری فاصله ای به منظور تعیین تراکم و درصد تاج‌پوشش جنگل های ارس

تنک بودن جنگل‌های ارس (juniperus excelsa) و پراکنش آنها در مناطق با شرایط زیستی سخت و بسترهای کاملاً صخره‌ای سبب شده است که آماربرداری از این جنگل‌ها همراه با صرف هزینه و زمان زیادی باشد. لذا در این پژوهش سعی شده است مناسب‌ترین روش نمونه‌برداری فاصله‌ای به منظور تعیین تراکم و درصد تاج‌پوشش در جنگل‌های ارس مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور، منطقه‌ای به مساحت 9/15 هکتار در جنگل‌های ارس استان البرز مورد آماربرداری صد درصد قرار گرفت و نتایج این آماربرداری، تراکم 61 اصله در هکتار و درصد تاج‌پوشش 51/20 را در این توده نشان داد. در مرحله بعد منطقه مورد مطالعه با استفاده از هفت روش نمونه‌برداری فاصله‌ای (نزدیک‌ترین فرد، نزدیک‌ترین همسایه، دومین نزدیک‌ترین همسایه، زوج‌های تصادفی، مربع تی، فاصله مرتب و مربعی با نقطه مرکزی) مورد آماربرداری قرار گرفت و تراکم و درصد تاج‌پوشش حاصل از هر روش محاسبه و نسبت به آمابرداری صد درصد مقایسه شد. نتایج نشان داد که روش زوج‌های تصادفی با برآورد تراکم 3/58 اصله در هکتار (اختلاف 79/3 درصد) و روش مربعی با نقطه مرکزی با برآورد تراکم 97/62 اصله در هکتار (اختلاف 91/3+ درصد) دارای درصد اختلاف کم‌تری در برآورد تراکم درختان می‌باشند. همچنین روش زوج‌های تصادفی با برآورد درصد تاج پوشش 4/23 درصد (اختلاف 09/14+ درصد)، کم‌خطاترین روش به منظور برآورد درصد تاج‌پوشش جنگل‌های ارس بود. در پایان با توجه به شرایط خاص جنگل‌های ارس، استفاده از روش‌های نمونه‌برداری فاصله‌ای زوج‌های تصادفی به علت آسانی اندازه‌گیری، خطای کم و صرفه‌جویی در زمان و هزینه در این جنگل‌ها پیشنهاد می‌گردد.

The most appropriate distance sampling method to determine density and percentage of canopy cover in Juniper forests

Juniperus excelsa forests are thinner and have distribution in areas with severe living conditions andcompletely rocky beds. Due to inventories of these forests are hard, costly, and timeconsuming,therefore, in this study, the most suitable sampling method was investigated to determine the density andpercentage of canopy cover in Juniper forests. For this purpose, an area of 15.9 ha of forests in Alborzprovince made an inventory with a full callipering method. The results of full callipering show thatdensity is 61 trees per hectare, and the percentage of canopy is 20.51 in this stand. In the next stage, sitestudy was made an inventory by using seven distance sampling methods (nearest individual method,nearest neighbor method, second nearest neighbor, random pairs method, Tsquare method, and pointcentered quarter method), density and percentage of canopy were calculated for each method andcompared to Full callipering method. Results show that random pairs method estimated density 58.3 treesper hectare (the difference is 3.79 percent) and Tsquare method estimated density 62.97 trees perhectare (the difference is +3.91 percent) has less difference in estimating trees density. The random pairsmethod estimated canopy cover 23.4 percent (the difference is 14.09 percent), and is the lowest error toestimate the percentage of the canopy in these forests. According to the specific condition of Juniperforests, using a random pairs method is suggested because it can be easily measured, has less error andsaving time and money.