به‌سوی آینده‌ای پرجمعیت، راهکارها و چشم‌اندازهای سیاست‌گذاری در حوزه جمعیت ایران: خلاصه سیاستی

مقدمه: جمعیت هر کشور نقش بسیار مهمی در توسعه و پیشرفت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دارد. از سوی دیگر، جمعیت جوان، میزان نیروی کار و پویایی اقتصادی آن کشور را افزایش می‌دهد. تغییر سبک زندگی و یک‌سری سیاست‌های جمعیتی، اقتصادی و سیاسی طی سال‌های گذشته باعث شده است که ایران در معرض خطر پیری جمعیت و هشدارهای جمعیتی از سوی پژوهشگران اجتماعی قرار گیرد. وضعیت به گونه‌ای است که کارشناسان حوزه جمعیت متفق‌القول معتقدند اگر روند افزایش موالید و رشد جمعیت کشورمان به همین شکل جلو برود، طی 30 سال آینده با یک ابربحران جمعیتی کمبود نیروی کار به دلیل سالخوردگی جمعیت در کشور مواجه خواهیم شد. این مقاله به بررسی  چالش ها و  راهکارهای سیاستی در حوزه جمعیت ایران با نگاهی به آینده‌ای پرجمعیت می‌پردازد. با توجه به هرم سنی بین سال های 1990 تا 2000 ، جمعیت ایران رشد مناسبی داشته است و نیروی فعال موثری در اختیار کشور بوده است. بر اساس مدل های آماری، جمعیت ایران در سال 2030 و 2050، به سمت سالمندی و پیری خواهد رفت. افزایش باروری و رشد جمعیت موضوع پیچیده‌ای است که نیاز به تدابیر گسترده و مداخلات سیاستی و بسته های حمایتی- اقتصادی ویژه ای دارد. ترویج آگاهی جمعی، حمایت مالی از خانواده‌ها، پشتیبانی از تامین اجتماعی، ترویج تعادل میان زن و مرد، تسهیلات مسکن، تسهیل شرایط ازدواج جوانان، ایجاد بسته های تشویقی برای زنان سنین باروری، تحقیقات و برنامه‌ریزی جمعیت، توسعه مناطق روستایی و همکاری با نهادهای مردم‌ی می تواند به عنوان سیاست های مناسبی برای افزایش فرزندآوری در ایران مد نظر قرار گیرد. موضوع جمعیت را نباید حزبی و سیاسی کرد که عده‌ای در مقابل و برخی در طرفداری آن باشند، همه باید در کنار هم برای کمک به حل این خلاء بزرگ همکاری کنند. با توجه به نگرانی ها و هشدارهای جدی رهبر معظم انقلاب نسبت به پیری جمعیت و ترویج جوانی جمعیت توسط همه مسئولین و نهادهای اجرایی ابراز داشتند، سیاست های فرزندآوری و افزایش جمعیت در دستور کار قرار دارند، اما باید همه سازمان ها، ارگان ها و افرادی که می توانند به تحقق این سیاست ها کمک کنند مشارکت جدی و فعالی داشته باشند.

towards a populous future, policy solutions and prospects in iran's population sphere: a policy brief

background: the population of any country plays a crucial role in its economic, social, cultural, and political development. a young population enhances the workforce and economic dynamism of the country. changes in lifestyle and a series of population, economic, and political policies in recent years have exposed iran to the risk of population aging and demographic warnings from social researchers. the situation is such that population experts unanimously believe that if the current trend of increasing births and population growth continues, the country will face a major population crisis in the next 30 years. the present study examined the challenges and policy solutions in the field of iran’s population, considering a densely populated future. considering the age pyramid between 1990 and 2000, iran has experienced significant population growth, providing an effective and active workforce for the country. according to statistical models, iran’s population is projected to age significantly by 2030 and 2050. the complex issue of increasing fertility and population growth requires comprehensive and balanced measures. promoting public awareness, financial support for families, social security provision, gender balance, housing facilities, population research, rural development, and collaboration with non-governmental organizations can be considered appropriate policies to increase fertility in iran. the population issue should not be politicized, with some opposing and others supporting it; everyone should collaborate to address this significant gap. considering the serious concerns and warnings of the supreme leader regarding population aging and the expressed concerns about the decline in population and the inadequacy of the current situation, policies for increasing fertility and population growth are on the agenda. however, all organizations, agencies, and individuals who can contribute to the realization of these policies must actively and seriously participate.