بررسی اثر اسانس مرزه خوزستانی (satureja khusestanica) در سمیت طحال ناشی از سم کلرپیریفوس در موش‌های صحرایی نر نژاد ویستار

مقدمه: کلرپیریفوس یک نوع سم ارگانوفسفره می باشد که علی رغم استفاده فراوان، می توانند منجر به آسیب بافتی از جمله بافت طحال شود. گیاه مرزه خوزستانی دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است و در کاهش آسیب های ناشی از استرس اکسیداتیو موثر است، هدف از این تحقیق بررسی اثر اسانس گیاه مرزه خوزستانی در سمیت طحال ناشی از سم کلرپیریفوس در موش های صحرایی نر نژاد ویستار بود.مواد و روش ها: در این تحقیق تجربی تعداد 28 سر موش صحرایی نر بالغ با وزن بین 220180 گرم انتخاب و به 4 گروه 7 تایی تقسیم شدند پس از تیمار ده روزه موش ها با سموم ارگان های طحال جداسازی شده و از لحاظ پاتولوژی مورد بررسی قرار گرفتند. مقایسه آماری بین گروه کنترل، اسانس مرزه خوزستانی mg/kg 25، سم کلرپیریفوس mg/kg 01/0 و گروه اسانس مرزه خوزستانی mg/kg 25+سم کلرپیریفوس mg/kg 01/0 با استفاده از نرم افزار spss 22 و آزمون مجذور کای با شبیه سازی مونت کارلو تحت سطح معناداری 05/0 انجام شد.یافته ها: آزمون مجذور کای نشان داد بین گروه های مختلف از نظر توزیع انواع آسیب بافتی طحال تفاوت آماری معناداری وجود داشته است (005/0=p) ؛ به طوری که در گروه سم کلرپیریفوس آسیب های بافتی همچون تجمع ماکروفاژ و پیگمان و تحلیل پالپ سفید طحال مشاهده شده و این در حالی است که در سایر گروه ها هیچ نوع آسیب بافتی مشاهده نگردید.بحث و نتیجه گیری: مطالعه ما نشان داد که گیاه مرزه خوزستانی به دلیل داشتن ترکیبات آنتی اکسیدانی چون کارواکرول به منظور جلوگیری از آسیب بافتی موثر است همچنین با توجه به تاثیرات منفی کلرپیریفوس در دوزهای پیشنهادی توسط سازمان بهداشت جهانی، بررسی های بیشتر ضروری است.

investigating the effect of satureja khusestanica essential oil on chlorpyrifos-induced spleen toxicity in male wistar rats

background: chlorpyrifos is a type of organophosphorus poison that, despite its widespread use, can lead to tissue damage, including spleen tissue. khuzestani savory plant has antioxidant properties and is effective in reducing damage caused by oxidative stress. the aim of this study was to investigate the effect of khuzestani savory plant essential oil on chlorpyrifosinduced spleen toxicity in male wistar rats.materials and methods: in this experimental research, 28 adult male rats weighing between 180220 grams were selected and divided into 4 groups of 7. were examined. statistical comparison between the control group, khuzestani essential oil 25 mg/kg, chlorpyrifos poison 0.01 mg/kg and khuzestani essential oil 25 mg/kg + chlorpyrifos poison 0.01 mg/kg using spss 22 software and square test chi was performed with monte carlo simulation under a significance level of 0.05.results: chisquare test showed that there was a statistically significant difference between different groups in terms of the distribution of spleen tissue damage types (p=0.005); so, in the chlorpyrifos poison group, tissue damage such as macrophage and pigment accumulation and spleen white pulp analysis was observed, while no tissue damage was observed in the other groups.conclusion: our study showed that the khuzestan savory plant is effective in preventing tissue damage due to its antioxidant compounds such as carvacrol. also, considering the negative effects of chlorpyrifos in the doses recommended by the world health organization, further investigations are necessary.