بهره‌مندی از خدمات سلامت در بین سالمندان استان لرستان: یک مطالعه مقطعی

مقدمه: هرم سنی جمعیت کشور در حال معکوس شدن است. برنامه‌ریزی برای تدارک خدمات بهداشتی، درمانی برای سالمندان مستلزم بررسی بهره‌مندی آنان از خدمات سلامت است. پژوهش حاضر با هدف تعیین بهره‌مندی سالمندان استان لرستان از خدمات سلامت و ارتباط آن با عوامل اقتصادی اجتماعی انجام شد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه‌ی مقطعی است که در سال 1396 در بین سالمندان ترخیص ‌شده از بیمارستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی لرستان انجام شد. داده‌های مربوط به 428 سالمند به‌صورت مصاحبه تلفنی جمع‌آوری گردید. داده‌ها با استفاده از نرم افزار spps18 و آزمون‌های کای اسکوئر و من ویتنی، اسپیرمن و t مستقل تحلیل شدند.یافته ها: نرخ بهره‌مندی حداقل یکبار از خدمات پزشکی در طول سه ماه گذشته %25.5 و از خدمات پیراپزشکی %27.7 بود. بین ساختار خانواده، وضعیت سواد، محل سکونت فرد (شهر یا روستا)، خاستگاه اجتماعی فرد (محل سکونت تا 18 سالگی)، وضعیت بیکاری، تعداد فرزندان، بعد خانواده، نوع بیمه، وضعیت بیمه تکمیلی، ابتلاء به بیماری مزمن، خودارزیابی از وضعیت سلامت، رضایت فرد از شرایط فعلی خود، درآمد، وضعیت اشتغال، وضعیت مالکیت مسکن و داشتن اتاق اختصاصی با بهره‌مندی از خدمات سلامت ارتباط معنادار وجود داشت. بین بهره‌مندی از خدمات مختلف سلامت با جنس، تاهل، محل سکونت فرزندان و داشتن وسیله نقلیه ارتباط معناداری مشاهده نشد.بحث و نتیجه گیری: بهره‌مندی سالمندان از خدمات مختلف سلامت بیشتر از جمعیت عمومی است. با توجه به ارتباط معنادار برخی متغیرهای اقتصادیاجتماعی با بهره‌مندی سالمندان از خدمات سلامت، توصیه می‌شود برنامه‌ریزی برای ارایه خدمات سلامت بر اساس مطالعه بهره‌مندی آنان از خدمات سلامت و عوامل موثر بر آن انجام شود. ‌

Utilization of health services among the elderly at Lorestan province: a cross-sectional study

Background: The age pyramid of our country is being reversed. Planning for the provision of healthcare services for the elderly requires the investigation of the factors affecting their utilization of health services. The aim of this study was to determine the availability of hearth services for the elderly at Lorestan province and the relationship between their utilization of these services with socioeconomic variables.Materials and Methods: This crosssectional study was conducted in 2017. The study population included the elderly discharged from the hospitals affiliated to Lorestan University of Medical Sciences in 2017. The data of 428 patients were collected during phone interviews. The collected data were analysed by SPSS18 software and chisquare test, MannWhitney test, Spearman test, and independent ttest.Results: The rates of the utilization of medical and paramedical services in at least one occasion during the last three months among the studied elderly were 25.5% and 27.7%, respectivly. Utilization of health services was significantly affected by family structure, literacy status, residence of the patient (town or village), social origin (the residence until the age of 18), unemployment status, number of children, type of insurance, complementary insurance, having a chronic desease, selfevaluation of health status, satisfaction of the status quo, income, employment status, house ownership, and having a private room. However, there were not significant relationships between the elderly rsquo;s utilization of different health services and their gender, marital status, children rsquo;s location, and car ownership.Conclusion: Elderly people utilize different health services more than the general population. Considering the significant relationship between certain socioeconomic variables and the utilization of health services among the elderly, it is recommended that planning for the provision of health services to them should be based on the investigation of their utilization of health services and their determinants.